Obecność psa w domu, zwłaszcza w okresie szczenięcym, wiąże się z możliwością zniszczenia mebli, pogryzienia butów, kabli elektrycznych i rozmaitych przedmiotów. Psia pomysłowość w tej materii nie ma granic. Szczenię, zanim nauczy się czystości brudzi w mieszkaniu i jedyne, co można zrobić, to jak najwcześniej nauczyć je załatwiania się w specjalnie przygotowanym do tego celu miejscu. Opowiadała mi zaprzyjaźniona hodowczyni, że pewna pani po dwóch dniach oddała jej szczenię z wielkimi pretensjami, że piesek zasikał jej całe mieszkanie. Dziecko czasem do roku albo i dłużej nie może obejść się bez pieluszki, a dwumiesięczne szczenię załatwia się na dywan, bo nie może być inaczej i tylko od właściciela zależy jak długo będzie to robić. Jeśli poświęci psu trochę czasu, wystarczy parę tygodni, żeby nauczyć go czystości. Jedno jest pewne, pies umie tyle, ile go jego opiekun nauczy.
Wspaniale, jeśli rodzina mieszka w domu z ogrodem, pies może się tam wybiegać i załatwić wszystkie swoje potrzeby. Właścicieli pedantycznie wypielęgnowanych rabatek kwiatowych przestrzegam, że jeden mały jamnik w ciągu kilku dni potrafi całkowicie zmienić aranżację ogrodu. Na szczęście nie wszystkie psy mają pasję norowania, ale też nie wszystkie mają urok i inteligencję jamników. W ogrodzie pełnym krzewów iglastych może być suka, ale nie pies, bo są to krzewy, które jeśli będą regularnie podsikiwane w krótkim czasie zżółkną i uschną. Niestety trzeba wybierać – albo pies, albo iglaki. Za to, jeśli zdecydujemy się na sukę, pozostawi nam na trawniku wypalone przez mocz łyse plamy chyba, że nauczymy ją, że w ogrodzie podobnie jak w mieszkaniu załatwiać się nie wolno, bo od tego są spacery.
Odpowiednim wychowaniem i szkoleniem można wprawdzie kształtować charakter psa, możliwości są jednak ograniczone tym, co pies ma w genach. Nie łudźmy się, że pies pasterski, który musi wyładować energię i wybiegać każdego dnia kilkanaście kilometrów, będzie cichutko leżał na swoim posłaniu i spał przez cały dzień. To jest doskonały pies dla ludzi aktywnych, którzy nie mogą usiedzieć w domu, a nie dla domatorów, którzy pójdą do najbliższego kiosku po gazetę i po chwili wracają do domu z poczuciem, że byli na bardzo długim spacerze.
Pies musi gdzieś wyładować swoją energię, jeśli nie zapewnimy mu odpowiedniej ilości spacerów i ćwiczeń rozniesie nam mieszkanie i będzie się bez przerwy dopraszał, żeby się nim zajmować. Dla wielu osób przyzwyczajonych do spokojnego, ułożonego trybu życia może to być bardzo męczące. Może więc zamiast modnego psa zaprzęgowego wybrać francuskiego buldożka? Pies musi pasować do właściciela, musi mieć odpowiedni temperament, bo przecież ma uspokajać a nie denerwować. Jest już ponad czterysta ras, każdy może znaleźć takiego psa jaki mu odpowiada, trzeba tylko dobrze i bez zbędnego pośpiechu poszukać.
