Pochodzenie
Gończy polski podobnie jak większość ras gończych pochodzi od psów św. Huberta. Do Polski psy gończe trafiły z Francji, Włoch oraz ze wschodu. Polowanie z gończymi to stara tradycja łowiecka, już w literaturze z XVI i XVII wieku znajdujemy opisy polowań z ich udziałem. Po rozbiorach szlachta zmuszona była zlikwidować wielkie psiarnie, ponieważ na posiadaczy tych psów nałożono wysoki podatek. II wojna światowa również dotkliwie zmniejszyła ich pogłowie.
PSOTA Kłusująca Sfora wł A. Wardziak. Foto: Anna Wardziak CC-BY-2.5 via commons.wikimedia.org
Bezpośrednio po wojnie, bazując na psach, które cudem ocalały z wojennej zawieruchy, dwóch polskich kynologów podjęło trud odbudowania rasy. Pierwszy z nich, płk Józef Pawłusiewicz rozpoczął hodowlę na bazie psów odziedziczonych po swoim ojcu a także psów odnalezionych w Bieszczadach i na Podkarpaciu. Drugi, płk Piotr Kartawik swoje psy, nieco cięższe i bardziej masywne niż psy Pawłusiewicza, przywiózł z Wileńszczyzny. Obydwa te całkowicie różne typy psów zostały bardzo niefortunnie zarejestrowane w Związku Kynologicznym jako hodowle eksperymentalne rasy ogar polski.
Po opracowaniu wzorca ogara okazało się, że psy Pawłusiewicza się w nim nie mieszczą. Zgodne z wzorcem były natomiast psy Kartawika i to one w 1963 roku zostały uznane przez FCI jako nowa rasa myśliwska pod nazwą ogar polski.
Ogary Pawłusiewicza hodowano oczywiście nadal, choć już tylko amatorsko, poza Polskim Związkiem Kynologicznym. Ich walory użytkowe były jednak tak bezdyskusyjne, że w 1984 roku Rada Naukowa ZKwP opracowała dla nich tymczasowy wzorzec nadając im nazwę gończego polskiego. Przez następne kilkanaście lat dopracowano się tak wyrównanego pogłowia, że w końcu trud polskich hodowców został uwieńczony sukcesem i gończy polski został uznany przez Międzynarodową Federację Kynologiczną jako nowa rasa. Ku wielkiej radości jej miłośników odbyło się to oficjalnie i bardzo uroczyście, w czasie światowej wystawy psów w 2006 roku w Poznaniu. Może trzeba było tego całego zamieszania, bo zamiast jednej, mamy dwie piękne polskie rasy myśliwskie. W sumie nie mamy ich dużo, bo jeśli dodać polskiego owczarka nizinnego, podhalana, charta polskiego i dotąd nieuznanego polskiego spaniela myśliwskiego – zaledwie sześć.
Zdj. Huntingdog association CC BY-SA 4.0 via commons.wikimedia.org
Wygląd
Gończy polski jest bardzo eleganckim psem średniej wielkości, o lekkiej, zwartej budowie, świadczącej o jego dużej zwinności i odporności na trudy wielogodzinnych polowań w bardzo trudnych nieraz warunkach terenowych i pogodowych. Ma prosty, dobrze umięśniony grzbiet z wyraźnie zaznaczonym kłębem, głęboką i pojemną klatkę piersiową, silne lędźwie oraz sięgający stawu skokowego, nisko noszony, szablasty ogon, który w zaaferowaniu unosi się powyżej linii grzbietu. Gończy polski ma piękną, szlachetną głowę, oczy wyraźnie skośne o łagodnym i bystrym spojrzeniu, uszy nisko osadzone, trójkątne, zwisające, u dołu zaokrąglone i pokryte jedwabistą sierścią. Całość robi wrażenie siły i wyjątkowej elegancji.
Wysokość w kłębie: psy 55 – 59 cm, suki 50 – 55 cm.
Masa ciała: 27 – 36 kg.
Charakter, usposobienie
Gończy polski to pies o wyjątkowo dużym temperamencie, powinien mieć bardzo dużo ruchu i ćwiczeń. Nie znosi bezczynności, jeśli mu się nie zorganizuje dostatecznie dużo zajęć poszuka ich sam, co niekoniecznie musi wprawić w zachwyt jego właściciela. Odpowiednio prowadzony będzie wiernym i oddanym towarzyszem swojego pana, bez problemu akceptującym inne zwierzęta.
Jest to pies wyjątkowo inteligentny, podatny na tresurę, bardzo odważny, ale bez zbędnej brawury, zawsze w granicach rozsądku. Dawniej gończe używane były do polowań na zwierzynę płową i czarną a także na zające i lisy. Dziś używane są przede wszystkim do polowań na dziki a także jako psy tropiące, do odnajdywania postrzelonej zwierzyny. Obdarzone są znakomitym węchem. Mają doskonale wyrobiony zmysł orientacji, co pozwala im na szybki powrót w miejsce, z którego ruszyły w pościg za uchodzącą zwierzyną. Mimo silnego instynktu łowieckiego gończy daje się ułożyć i podporządkować przewodnikowi. Jest znakomitym pływakiem, chętnie aportuje. Poza myślistwem psy te doskonale sprawdzają się w psich sportach, szczególnie w agility. Wobec obcych nieufne, ale nie agresywne. W stosunku do rodziny i znajomych przyjacielskie i serdeczne, uwielbiają głaskanie i pieszczoty.
Ch.PL ZWINKA z Wójtowej Wsi. Wł. Waldemar Feculak. Foto: Waldemar Feculak CC-BY-2.5via commons.wikimedia.org
Szata
Sierść gończego polskiego jest gładka, lśniąca, sztywna i przylegająca, podszyta zwartym, gęstym podszerstkiem, bardzo dobrze chroniącym psa przed zimnem i trudnymi warunkami atmosferycznymi. Na głowie i uszach włos jest krótki, przylegający i jedwabisty.
Umaszczenie czarne, wyraźnie podpalane, rzadziej spotyka się umaszczenie czekoladowe podpalane, a najrzadziej jasno rude.
Pielęgnacja jego sierści nie jest czasochłonna i sprowadza się przede wszystkim regularnego szczotkowania,
Więcej na temat pielęgnacji gończego polskiego i przygotowania go do wystaw
Zdrowie
Gończe żyją długo i najczęściej przez całe życie cieszą się doskonałym zdrowiem. Praktycznie nie chorują na dysplazję, problemy z narządami ruchu częściej są skutkiem urazu niż wady wrodzonej. Szczególnej troski wymagają ich uszy. Psy pracują w lesie, dostaje się do nich wilgoć i różnego rodzaju plewki które, jeśli ich w porę nie usuniemy, mogą spowodować stan zapalny. U szczeniąt zdarzają się przypadki nużycy, każde przerzedzenie sierści powinno skłonić właściciela do zasięgnięcia porady lekarza weterynarii, bo wcześnie rozpoznana choroba jest łatwa do wyleczenia.
Gończe są niepoprawnymi łakomczuchami. Pochłaniają znalezione na śmietniku resztki jedzenia, nie pogardzą też czymś, co stanowczo do jedzenia się nie nadaje. Trzeba więc pilnować, by na spacerze pies nie zjadł czegoś, co może być niebezpieczne dla jego zdrowia.
Ch.PL, Ml.Ch.PL, Mł.Zw.PL ,Mł.Zw.Kl. RELAKS Hulaj Dusza Wl. M. Gnoińska. Foto:Malgorzata Gnoinska CC-BY-2.5 via commons.wikimedia.org
Do kogo pasuje ten pies ?
Decydując się na kupno gończego, trzeba pamiętać, że jest to pies myśliwski nie tylko z nazwy, ale i z charakteru. Jako typowy przedstawiciel ras pierwotnych jest psem o ogromnej niezależności, co wymaga od przewodnika dużej konsekwencji w wychowaniu i szkoleniu. Pies zaniedbywany, pozbawiony odpowiedniej ilości spacerów i kontaktu z ludźmi oraz innymi zwierzętami stanie się samowolny, będzie próbował dominować, co może doprowadzić do sytuacji, w której stanie się trudny do opanowania. Ktoś, kto zafascynowany jego urodą, rozważa kupno gończego powinien sobie z tego zdawać sprawę.
W dobrych rękach, odpowiednio prowadzony, gończy polski będzie nie tylko wspaniałym towarzyszem myśliwego, ale także przyjacielem rodziny. Ma bardzo silny instynkt terytorialny, znakomicie sprawdza się jako stróż. Dobrze żyje z innymi zwierzętami, bez problemu adaptuje się do każdych warunków, będzie równie szczęśliwy w mieszkaniu jak i w domu z ogrodem. Bardzo chętnie przebywa na dworze i co ważne mało szczeka. Jest to pies, który najlepiej czuje się w stadzie, dlatego będzie szczęśliwy w domu, w którym jest więcej psów.
W stosunku do właściciela i jego rodziny jest bardzo miły, wierny, oddany i o ile tylko będzie miał odpowiednio dużo ruchu nie będzie sprawiał żadnych kłopotów. Jest to pies, który wymaga stałego zainteresowania, bardzo łatwo i chętnie się uczy, ale nie znosi przymusu, wymaga łagodnego i konsekwentnego postępowania. Można go polecić osobom lubiącym spacery i autentycznie aktywny tryb życia, którzy będą w stanie poświęcić mu odpowiednio dużo czasu na wspólne wycieczki i ćwiczenia. W zamian odpowie wielkim oddaniem i przywiązaniem. Ze względu na swój temperament nie nadaje się dla osób starszych oraz wszystkich tych, którzy uwielbiaj “kanapowo-telewizyjny” tryb życia.
Ch.PL. FRAJDA Goniec Pomorski. Wł. B. Raciborska. foto: Beata Raciborska CC-BY-2.5 via commons.wikimedia.org
Zalety i wady
+ doskonały pies myśliwski
+ spokojny i zrównoważony
+ niezawodny stróż
+ bardzo oddany swojej rodzinie
+ przyjazny wobec innych zwierząt
+ nadaje się do psich sportów – wymaga bardzo dużo ruchu
– potrzebuje konsekwentnego szkolenia
Ciekawostki
Gończy polski jest piątą z kolei polską rasą uznaną przez Międzynarodową Federację Kynologiczną, obok owczarka podhalańskiego, polskiego owczarka nizinnego, charta polskiego i ogara. Same piękne psy, mamy z czego być dumni.
Jak znaleźć dobrą hodowlę ?
- Jeśli chcesz mieć psa tej rasy, nie kupuj go z niesprawdzonego źródła, poszukaj dobrej hodowli w naszym Katalogu Hodowców
- Wszystkich należących do ZKwP/FCI Hodowców psów rasowych zapraszamy do wpisania się za pomocą Formularza zgłoszeniowego do prowadzonego na naszym portalu Katalogu Hodowców, żeby ci, którzy chcą kupić dobrze odchowane szczenię, mogli do nich trafić. Wpis do katalogu jest bezpłatny.
Komentarze naszych Czytelników
Autor – waleckiph@gmail.com – 07.01.2020
Nasz Kalif pochodzi z okolic Włocławka. Jest czekoladowy i zupełnie odpowiada opisowi w/w. Najukochańsze psy na świecie i niesamowicie mądre. Polecam
Autor – kasiasobkowiak12@wp.pl – 27.06.2018
Bardzo ucieszył mnie tak rzetelny opis gończego polskiego. Rzeczywiście są to psy wyjątkowe, ale nie dla każdego. Sama od siedmiu lat jestem posiadaczką suczki rasy gończy polski i zgadzam się z tym w 100%. Ubolewam nad tym, jak wiele tych psów można znaleźć w ogłoszeniach \”oddam w dobre ręce\”. Są to psy dla bardzo aktywnych ludzi. I niektórzy o tym zapominają. Mam nadzieję, że przestaniemy je \”produkować\” bo są ładne. To są psy do pracy! I zapewnijmy im to, do czego zostały stworzone. Czyli ruch i praca. Pozdrawiam serdecznie!
Wzorzec rasy FCI
Wzorzec FCI nr 354
GOŃCZY POLSKI
Kraj pochodzenia: Polska
Data publikacji obowiązującego standardu: 1983 r.
(uzupełniony w 2000 r. w zakresie rozszerzenia dopuszczalnych umaszczeń)
Klasyfikacja FCI:
grupa VI
Rasa uznana przez FCI w 2006r. – nr 354
Użytkowanie:
Używany do polowania na zwierzynę płową i czarną, w szczególności na dziki, sporadycznie na zające i lisy na terenach górskich południowej Polski. Charakterystyczny melodyjny gon o zmieniającej się tonacji, u suk znacznie wyższy.
Zarys historyczny:
Gończy Polski jest rodzimą polską rasą, występującą na terenie Polski południowej (Bieszczady, Beskidy, Pieniny i Podhale).
Wygląd ogólny i ważne proporcje:
Pies lekkiej, zwartej, sprężystej budowy (o cieńszym kośćcu niż ogar polski) świadczącej o dużej ruchliwości i odporności na trudne warunki pracy w terenach górskich. Średniego wzrostu, nie przekraczający 60 cm, o sylwetce prostokątnej (9:10).
Zachowanie – charakter:
Zrównoważony, łagodny, jest psem brawurowo odważnym, ale też roztropnym, inteligentnym, podatnym na tresurę. Nieagresywny, ale nieufny w stosunku do obcych. Nieoceniony stróż.
… cały wzorzec znajduje się na stronie Związku Kynologicznego w Polsce
