Pochodzenie
Mamy zaledwie pięć rdzennie polskich ras. Są to: polski owczarek nizinny, owczarek podhalański, chart polski, gończy polski i ogar polski. Szósty, polski spaniel myśliwski czeka na ostateczne uznanie przez FCI. Ogar polski należy do grupy psów gończych uznanych za jedną z najstarszych grup psów myśliwskich. Ich historia sięga czasów starożytnych, kiedy to w krajach azjatyckich i afrykańskich używane były do polowania na grubego zwierza. Do Europy przywędrowały w średniowieczu, przywiezione przez rycerzy wracających z wypraw krzyżowych. Ich przodkiem, podobnie jak wielu psów myśliwskich, był pies św. Huberta. Na skutek krzyżowania ich z miejscowymi rasami powstało kilka odmian psów gończych zwanych ogarami.
Ml.Ch.Pl.-OKSANA-Z Ostrego Boru – wł Joanna Zembrzuska
foto: Joanna Zembrzuska CC-BY-2.5 via commons.wikimedia.org
Pierwsze wzmianki o ogarach w literaturze polskiej znaleźć można w poemacie „Myśliwiec” Tomasza Bielawskiego oraz w „Żywocie człowieka poczciwego” Mikołaja Reja. W 1608 roku ukazał się pierwszy poświęcony ogarom traktat naukowy pod tytułem „O psach gończych i myślistwie z nimi” autorstwa hrabiego Jana Ostroroga. Dziesięć lat później wydano jego poszerzoną wersję pt. „ Myślistwo z ogary”.
Polowania z ogarami były przywilejem szlachty, a posiadanie sfory psów wyznacznikiem pozycji społecznej i zamożności właściciela. Jeden pies miał wartość kilku wiosek. Wraz ze zubożeniem szlachty a także na skutek konfliktów zbrojnych populacja ogarów gwałtownie spadła. W czasie rozbiorów tępiono je jako symbol polskości. Kojarzono je z innymi psami gończymi tak, że po I wojnie światowej trudno było znaleźć czystej krwi ogara. Trud odtworzenia rasy podjął dopiero Piotr Kartawik, który w 1959 roku sprowadził z Litwy trzy psy: Burzana, Zorkę oraz Czitę i rozpoczął w swojej hodowli „ Z kresów” planową pracę hodowlaną. W 1964 roku Jerzy Dylewski opracował wzorzec rasy, który 15 listopada 1966 roku został zarejestrowany przez Międzynarodową Federacje Kynologiczną. Tragiczna śmierć Piotra Kartawika w końcu lat sześćdziesiątych przerwała rozpoczęte przez niego dzieło. Pojawiło się dużo psów, których nie zarejestrowano w Związku Kynologicznym, ponieważ nie odpowiadały w pełni standardowi rasy. Minęło sporo czasu zanim pogłowie ogarów wyrównało się i psy te mogły z powodzeniem startować na wystawowych ringach. Największe osiągnięcia to tytuł Zwycięzcy Świata, jaki zdobyła ŚNIADA z Rogozińskich Lasów, pierwszy w historii tej rasy tytuł Interchampiona i Zwycięzcy Świata dla DUSIOŁKA Z Gończaków a także dwukrotny tytuł Zwycięzcy Świata dla MYSZOWATEGO z tej samej hodowli.
Wygląd
Ogar Polski jest średniej wielkości psem o ciężkiej, muskularnej budowie. Ma długi, mocny grzbiet, głęboką, pojemną klatkę piersiową oraz szeroki, lekko zaokrąglony i dobrze umięśniony zad. Głowa dosyć ciężka, o szerokiej mózgoczaszce i tępo ściętej kufie. Oczy skośne, migdałowate, ciemnobrązowe, o łagodnym spojrzeniu. Uszy średniej długości, nisko osadzone, wiszące. Wyraźnie zauważalna jest różnica między dużo delikatniejszą suką i masywnym, znacznie większym psem.
Wysokość w kłębie: psy 56 – 65 cm, suki 55 – 60 cm.
Masa ciała: psy 25 – 32 kg, suki 20 – 26 kg..
Głowa ogara polskiego. Ewa Ziemska, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons
Charakter, usposobienie
Ogar polski jest przede wszystkim doskonałym psem myśliwskim. Poluje przeważnie sam lub w parze, nie jest zbyt szybki, ale za to bardzo dokładny i wytrwały. Sprawdza się nawet w bardzo trudnych warunkach, w terenie bagiennym, w gęstym lesie, w wysokich górach i na śniegu. Mimo wyraźnych predyspozycji myśliwskich jest również bardzo miłym psem rodzinnym. Jest przyjazny, zrównoważony i pozbawiony agresji. Sprawdza się jako pies stróżujący i chociaż ogranicza się tylko do zasygnalizowania intruza, to jednak sam jego wygląd budzi respekt i zniechęca do wejścia na pilnowany przez niego teren.
Jest bardzo inteligentny, chętnie się uczy, choć nigdy nie będzie idealnie posłuszny. Przy szkoleniu psów tej rasy ważna jest cierpliwość i zachowanie spokoju, ponieważ są to psy bardzo wrażliwe i nerwowa atmosfera może spowodować, że zniechęcą się do wykonywania ćwiczeń i stracą zaufanie do właściciela. Rzadko pojawiają się na konkursach, być może dlatego, że nie wymagają specjalnego szkolenia i nawet bez niego potrafią się nienagannie zachować.
Szata
Ogar polski ma dwuwarstwową sierść składającą się z krótkiego, gęstego podszerstka oraz nieco dłuższego, grubego włosa okrywowego, która doskonale chroni go przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Na głowie, uszach i nogach sierść jest krótka i gładka, na pośladkach i spodzie ogona wyraźnie dłuższa.
Umaszczenie jest zawsze czerwonobrązowe z czarnym czaprakiem. Wzorzec dopuszcza białą strzałkę na głowie i białe znaczenia na przedpiersiu, końcach łap i ogonie.
Pielęgnacja ogara nie jest pracochłonna, z wyjątkiem okresu linienia, w którym pies powinien być regularnie szczotkowany i wyczesywany.
Więcej na temat pielęgnacji ogara i przygotowania go do wystaw
Zdrowie
Ogar jest psem bardzo odpornym, choruje niezwykle rzadko i dożywa przeważnie 12-13 lat. Problemy zdrowotne, z jakimi może się spotkać właściciel psa tej rasy, to przede wszystkim wady powiek, szczególnie entropium, dlatego każde łzawienie oczu jest sygnałem, że potrzebna jest konsultacja lekarza weterynarii, najlepiej specjalizującego się w chorobach oczu. Ogar, podobnie jak wszystkie kłapouchy, ma tendencję do stanów zapalnych uszu, choć właściwa ich pielęgnacja może skutecznie zapobiec tym problemom.
Do kogo pasuje ten pies ?
POGOŃ ze Stadniny Cisowiec, wł. Dorota Kruzińska Dfq, CC BY-SA 3.0 via commons.wikimedia.org
Ogar polski ma wszelkie predyspozycje, żeby być doskonałym psem rodzinnym. Może mieszkać w domu z ogrodem, ale również w bloku, ponieważ po powrocie ze spaceru prowadzi bardzo spokojne, żeby nie powiedzieć leniwe życie. Jest psem towarzyskim, potrzebuje bliskiego kontaktu z człowiekiem, lubi dzieci, jest w stosunku do nich wyrozumiały i opiekuńczy. Uwielbia spacery, bardzo wysoko ceni możliwość swobodnego pobiegania, zwłaszcza w towarzystwie innych psów. Nie ma obawy, że się zgubi, ponieważ ma znakomitą orientację w terenie a ponadto podczas biegania stara się cały czas utrzymać kontakt z właścicielem. Nie potrzebuje zbyt dużo ruchu, natomiast, jeśli właściciel lubi jogging lub rowerowe przejażdżki, z radością będzie mu towarzyszył. Nie jest szczekliwy, natomiast pojawienie się kogoś obcego oznajmia donośnym, niskim głosem. Bardzo przywiązany do swojego pana, mało wymagający, niekłopotliwy w pielęgnacji, będzie z pewnością doskonałym towarzyszem dla każdego, nawet niemającego nic wspólnego z polowaniami właściciela.
Zalety i wady
+ doskonały pies rodzinny
+ przyjazny wobec dzieci
+ przyjazny wobec innych psów
+ dobry pies stróżujący
+ posiada instynkt myśliwski
+ łatwy w pielęgnacji – wymaga wczesnej socjalizacji
– potrzebuje konsekwentnego szkolenia
Jak znaleźć dobrą hodowlę ?
- Jeśli chcesz mieć psa tej rasy, nie kupuj go z niesprawdzonego źródła, poszukaj dobrej hodowli w naszym Katalogu Hodowców
- Wszystkich należących do ZKwP/FCI Hodowców psów rasowych zapraszamy do wpisania się za pośrednictwem Formularza kontaktowego do prowadzonego na naszym portalu Katalogu Hodowców, żeby ci, którzy chcą kupić dobrze odchowane szczenię, mogli do nich trafić. Wpis do katalogu jest bezpłatny.
Wzorzec rasy FCI
Wzorzec FCI nr 52 /27.05.2015 /PL
OGAR POLSKI
(Brachet polonais, Polnische Bracke, Polish Hound, Sabueso polaco)
Kraj pochodzenia: Polska.
Data publikacji obowiązującego standardu: 03.11.2014
Użytkowanie: Pies gończy.
Dawniej ogarów używano w Polsce do polowania głównie na zające, lisy, sarny i dziki, a także na dzikie kaczki, do wypłaszania ich z szuwarów. Obecnie, ze względu na zakaz polowania w Polsce na zające z psami gończymi, z wyjątkiem łowisk górskich, z ogarami poluje się w całym kraju wyłącznie na dziki i lisy.
Klasyfikacja FCI: grupa 6 Psy gończe i rasy pokrewne.
sekcja 1.1. Duże psy gończe.
Podlega próbom pracy.
Krótki rys historyczny:
Ogar jest starą polską rasą. Pierwsze doniesienia o łowach z psami w Polsce znajdujemy w kronikach Galla Anonima z XI wieku. W kronikach XIV w. są wzmianki o hodowanych specjalnie na królewskie łowy ogarach. Z nazwą „ogar” spotykamy się w „Księgach o gospodarstwie” Piotra Krescentyna wydanych w Krakowie w 1549 r. i „Żywocie człowieka poczciwego” (1568) Mikołaja Reja. W 1618 roku oficyna krakowska wydała „Myślistwo z ogary” Jana hrabiego Ostroroga wojewody poznańskiego. Możemy uznać, że jest to pierwszy polski podręcznik kynologiczny z zasadami racjonalnej hodowli.
Pierwszy opis ogara polskiego znajdujemy w książce „Zwierząt domowych i dzikich osobliwie krajowych historyi naturalnej początki i gospodarstwo” Krzysztofa Kluka (1779). W XIX wieku ukazało się wiele publikacji przede wszystkim polskich, również
niemieckich i rosyjskich, opisujących szczegółowo ogary polskie.
Etymologia słowa „ogar” nie jest jednoznaczna. Nazwę ogar autorzy wyprowadzają od różnych słów: Sztolcman i Gerald-Wyżycki od „ogorzałego” umaszczenia, Mann od słowa „grać”, którym określa się charakterystyczne szczekanie na tropie, Frankiewicz od
czeskiej nazwy wyżła „ohař”.
Ogary były bardzo popularnymi psami i dlatego znalazły należne im miejsce w literaturze. Ogara polskiego spotykamy również w grafikach: godłach rodowych, miejskich, herbach, pieczęciach i exlibrisach oraz w malarstwie XVIII i XIX w.
Już w XIX wieku ogary były pokazywane na wystawach. Polska była wtedy pod zaborami, a ogary były utrzymywane w psiarniach polskiej szlachty pod zaborem rosyjskim. Po 123 latach rozbiorów Polska odzyskała niepodległość po I wojnie światowej w 1918 roku. Jednak polowania z gończymi przetrwały na Kresach Wschodnich w rejonach Polesia, Wołynia i Wileńszczyzny w formie szczątkowej. Po II wojnie światowej Polska straciła Kresy Wschodnie a wraz z nimi ostoję polskich psów gończych. W nowych granicach Polski ogarów już praktycznie nie było. W 1959 roku płk. Kartawik sprowadził ze swoich rodzinnych stron (obecnie na terenie Białorusi) pierwsze cztery ogary. Na bazie psów z jego pierwszej w powojennej Polsce hodowli ogarów „z Kresów” w 1964 inż. Jerzy Dylewski opracował wzorzec ogara polskiego, który został wpisany do rejestru FCI 15.11.1966 roku pod numerem 52.
Wygląd ogólny:
Pies średniej wielkości, o mocnej, muskularnej, raczej ciężkiej budowie, dającej mu znaczną wytrzymałość, lecz nie szybkość.
Ważne proporcje:
Sylwetka formatu prostokątnego, długość tułowia jest nieco większa niż wysokość w kłębie. Długość kończyn do łokcia równa się połowie wysokości w kłębie lub nieco więcej. Mózgoczaszka i kufa jednakowej długości.
Zachowanie/temperament:
Ogar polski, podobnie jak każdy pies gończy, goni zwierza po ciepłym tropie z głośnym oszczekiwaniem, przy czym głos psa ma brzmienie o tonie niższym, a suki – wyższym. To oszczekiwanie myśliwi nazywają graniem, a głośne ściganie zwierza przez psy -gonem. Ten wybitny pies myśliwski jest doskonałym psem rodzinnym, łatwy w utrzymaniu, przywiązany do domowników i nieufny wobec obcych.
… cały wzorzec znajduje się na stronie Związku Kynologicznego w Polsce
