Pochodzenie

W powszechnym odczuciu owczarek niemiecki jest psem obronnym. Wiele osób zdziwi zapewne fakt, że z natury jest on psem pasterskim. Na początku selekcja hodowlana tej rasy opierała się przede wszystkim na ich cechach użytkowych. Najważniejsza była przydatność do pracy, natomiast walory estetyczne schodziły na plan dalszy. Nic więc dziwnego, że ich wygląd był bardzo zróżnicowany i dopiero po wojnie francusko pruskiej hodowcy podjęli trud ich ujednolicenia. Inicjatorami tego przedsięwzięcia byli dwaj hodowcy: Schlenker i Eiselen, a bazę hodowlaną stanowiły owczarki z Turyngii i Wirtembergii.

Horand von Grafrath, formalnie Hektor Linksrhein

Przełomowy dla rasy był jednak 3 kwietnia 1899 roku. W tym dniu odbywała się w Karlsruhe Ogólnokrajowa Wystawa Hodowlana, na której jako gość pojawił się rotmistrz Max von Stephanitz ze swoim przyjacielem Arturem Mayerem. Obaj zostali zauroczeni zgłoszonym do konkursu pięknym owczarkiem użytkowym o imieniu Hektor. Od tego momentu sprawy potoczyły się bardzo szybko. Obaj panowie postanowili utworzyć zrzeszenie propagujące hodowlę owczarka niemieckiego, które zarejestrowali już 22 kwietnia tego samego roku. Kupili Hektora do swojej hodowli, nadali mu dumne imię HORAND von Grafrath i zarejestrowali go pod numerem 1 w księdze hodowlanej.

To właśnie ten pies stał się dla nich ideałem, do którego w swojej pracy hodowlanej postanowili dążyć. Horand okazał się doskonałym, bardzo silnie przekazującym swoje cechy reproduktorem i stał się protoplastą większości współczesnych owczarków niemieckich. Po długich poszukiwaniach udało im się znaleźć odpowiednie suki posiadające te same poszukiwane przez nich cechy.

ROLAND von Starkenburg

Dzięki dobrze przemyślanym, bardzo konsekwentnie podejmowanym decyzjom hodowlanym, kojarzeniu psów często w bliskim pokrewieństwie oraz pozostawianiu w hodowli wyłącznie osobników reprezentujących ten sam typ, doczekali się doskonałej i wyrównanej stawki. To z ich hodowli wyszły w świat najwybitniejsze psy, których potomkiem był urodzony w 1903 roku reproduktor wszechczasów ROLAND von Starkenburg. Dziś nie ma na świecie owczarka, w którego żyłach nie płynęłaby jego krew.

Potem nastała moda na wysokonożne owczarki, mimo to Stephanitz, sędziując na światowej wystawie we Frankfurcie nad Menem, nie uległ tej modzie i przyznał tytuł Zwycięzcy Świata KLODO von Boxberg, psu w preferowanym przez siebie typie. Dzięki temu pies stał się bardzo cenionym reproduktorem i ojcem wielu zwycięzców najbardziej prestiżowych wystaw.

KLODO von Boxberg

Owczarki niemieckie nieustannie cieszą się zasłużoną popularnością na całym świecie. W Polsce szczególnie popularne stały się po II wojnie światowej, choć wiele lat zabrało odbudowanie rasy i dorównanie do światowego poziomu.

Wygląd
Owczarek niemiecki jest tak bardzo podobny do wilka, że czasem bywa nawet nazywany wilczurem. Jest psem średniej wielkości o pięknej, harmonijnej sylwetce. Mimo mocnej budowy jest psem niezwykle eleganckim. Ma głęboką klatkę piersiową, mocne lędźwie i wydłużony, spadzisty grzbiet, przedłużony sięgającym do stawu skokowego, pięknie owłosionym ogonem. Głowa wydłużona, z miernie zaznaczonym przełomem czołowo nosowym i długą kufą o dobrze przylegających wargach. Oczy migdałowate, ciemne, o bystrym spojrzeniu. Uszy szpiczaste, wysoko osadzone, stojące, nadają psu wygląd pełnego ekspresji zaciekawienia. Występujący czasem piąty, tzw. wilczy pazur powinien być usunięty zaraz po urodzeniu.

Wysokość w kłębie: psy 60 – 65 cm, suki 55 – 60 cm.
Masa ciała: psy 30 – 40 kg, suki 22 – 32 kg.

Charakter, usposobienie
Owczarek niemiecki jest bardzo inteligentnym i wszechstronnie uzdolnionym psem. Bardzo łatwo i szybko się uczy a wszystkie ćwiczenia wykonuje z podziwu godną precyzją. Psy tej rasy czerpią przyjemność z wykonywania zadań, jakie przed nimi stawia przewodnik, nic więc dziwnego, że często wygrywają konkursy posłuszeństwa oraz sprawnościowe. Są również znakomitymi psami obrończymi. Pracują w wojsku, policji, jako przewodnicy niewidomych.

O ich złej sławie owczarków, jako psów SS-mańskich trzeba raz na zawsze zapomnieć, bo to nie wina psów, że je wykorzystywano do złych celów, tylko człowieka. A psy są wspaniałe: wierne, oddane, bardzo przywiązane do właścicieli i ich dzieci, skłonne oddać za nich życie. Owczarek potrzebuje bliskości człowieka, pozostawiony sam sobie, a zwłaszcza zamknięty w kojcu, dziczeje.

Szata
Bez względu na rodzaj owłosienia owczarek niemiecki ma dwuwarstwową szatę, składającą się z obfitego podszerstka oraz nieco dłuższego, prostego włosa okrywowego. To właśnie długość włosa okrywowego była przez wiele lat przedmiotem sporów, które zakończyły się uznaniem przez FCI owczarków długowłosych i przyznaniem im prawa do rodowodu.

Mamy obecnie dwa typy owłosienia:

– Odmiana krótkowłosa (Stockhaar): charakteryzuje się bardzo gęstym włosem okrywowym, nadzwyczaj twardym i przylegającym. Tylko na głowie, uszach, przednich stronach kończyn oraz na łapach włos jest wyraźnie krótki. Nieco dłuższy i bardziej obfity włos występuje na szyi, tylnej stronie przednich kończyn powyżej nadgarstka a także na tylnej stronie ud, gdzie tworzy umiarkowanie obfite portki.

– Odmiana długowłosa (Langstockhaar): włos okrywowy w tym przypadku jest dłuższy niż u owczarka krótkowłosego, miękki i nieprzylegający. Na głowie oraz wewnętrznej stronie uszu, przedniej stronie kończyn oraz na łapach jest krótki i przylegający. Nieco dłuższy włos porasta zewnętrzną stronę uszu, na tylnej stronie przednich kończyn powyżej nadgarstka tworzy się pióro a na tylnej stronie ud obfite portki. Wielką ozdobą jest bogate owłosienie szyi i przedpiersia tworzące kryzę oraz wspaniały, bardzo bogato owłosiony ogon.

Umaszczenie: czarne z podpalaniem w odcieniu czerwonawym, płowym, żółtym lub jasnoszarym, jednolicie czarne lub szare, śniade, czaprakowe – z ciemną maską. Niewielka, nierzucająca się w oczy biała plamka na piersi i jaśniejsza maść na wewnętrznej stronie nóg są dopuszczalne, ale niepożądane. Nos powinien być zawsze czarny, bez względu na umaszczenie. Brak maski, bardzo jasne oczy, jasne lub białe znaczenia na piersi i wewnętrznej stronie nóg, jasne pazury lub rudy koniec ogona są oceniane jako niedostatki pigmentacji. Podszerstek w odcieniu jasnoszarym. Maść biała jest niedopuszczalna.

Sierść owczarka niemieckiego wymaga regularnego szczotkowania, zwłaszcza w czasie linienia, w czasie którego pies gubi ogromne ilości sierści.

Więcej na temat pielęgnacji owczarka niemieckiego i przygotowania go do wystaw

Zdrowie
Największym i najczęściej spotykanym problemem zdrowotnym owczarków niemieckich jest dysplazja stawów biodrowych i łokciowych. Wprowadzenie obowiązkowych badań w kierunku dysplazji u psów oraz suk kwalifikowanych do hodowli w znacznej mierze ograniczyło częstotliwość występowania tego schorzenia. Mimo, że owczarki niemieckie są psami średniej wielkości, zdarzają się przypadki skrętu żołądka. Rzadziej dotyka je epilepsja oraz alergie skórne.

Do kogo pasuje ten pies ?
Owczarek niemiecki jest wspaniałym psem rodzinnym, który z radością będzie wszędzie towarzyszył swoim bliskim. Szybko adaptuje się w każdych warunkach, może mieszkać w bloku, choć oczywiście bardziej szczęśliwy będzie w domu z ogrodem. Idealny pies dla osoby lubiącej szkolenie i psie sporty, mało która rasa jest w stanie dać swojemu przewodnikowi równie dużo satysfakcji. Pies o wielkim zacięciu sportowym, doskonały towarzysz joggingu i rowerowych wycieczek.

Owczarki niemieckie są bardzo przyjazne i opiekuńcze w stosunku do dzieci. Wobec obcych nieufne, ale nie agresywne, natomiast z innymi psami bywa różnie, ale wszystkiego można je nauczyć. Jeśli owczarek czegoś nie umie, to nie dlatego, że jest niezdolny, tylko dlatego, że jeszcze go tego nie nauczono. Dobrze wychowany owczarek powinien być czujny i odważny, ale nie agresywny, pełen rezerwy, ale nie płochliwy. Nie musi być wylewny wobec obcych, ale powinien ich bez problemu tolerować.

Owczarek potrzebuje dużo ruchu i ćwiczeń, jeśli mu się to zapewni, w domu będzie się zachowywał statecznie i spokojnie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że jest to pies, który musi mieć zajęcie, znudzonemu mogą przyjść do głowy głupie pomysły i właściciel nie powinien mieć do niego o to pretensji. Owczarek jest mało kłopotliwy w pielęgnacji, ale esteci muszą wiedzieć, że pies trzymany w mieszkaniu linieje niemal cały rok. Zrezygnować również muszą ze stojących na podłodze wazonów z kwiatami, bo uradowany powrotem właścicieli pies tak macha ogonem, że poprzewraca wszystko, co znajdzie się w jego zasięgu.

Zalety i wady
+ doskonały pies rodzinny
+ bardzo przywiązany do właścicieli
+ przyjacielski wobec dzieci
+ odważny pies obrończy
+ inteligentny, łatwy do szkolenia
+ nadaje się do psich sportów
+ łatwy w pielęgnacji – bywa agresywny wobec innych psów
– samce wykazują tendencję do dominacji
– bardzo obficie linieje

Ciekawostki

• Filmowe talenty

Owczarek niemiecki jest bohaterem kilku znanych seriali. Wystąpił jako niezapomniany Szarik w „Czterej pancerni i pies”, tytułowy bohater w “Przygodach psa Cywila” a ostatnio także w serialu kryminalnym “Komisarz Alex”.

• Pies przyprowadził straż na miejsce pożaru

Buddy, pięcioletni owczarek niemiecki został uhonorowany w Anchorage na Alasce (północny-zachód USA) przez policję stanową, za doprowadzenie pomocy do płonącego warsztatu jego właściciela – poinformował portal Yahoo News, cytując agencję AP. Buddy otrzymał od policji w dowód uznania stalową kość z wygrawerowanymi słowami uznania “za pomoc i pracowitość”.

Owczarek sprowadził pomoc, gdy w warsztacie jego właściciela, Bena Heinrichsa wybuchł pożar, od którego zajęło się ubranie Heinrichsa. Właściciel, który z powodu poparzeń pokazał się na ceremonii na cześć psa w opatrunkach, powiedział, że gdyby nie pomoc sprowadzona przez Buddy’ego, ogień strawiłby również jego dom. Heinrichs wspominał w piątek: “powiedziałem psu, że potrzebujemy pomocy i on po prostu ruszył w drogę”. Dalsza historia Buddy’ego została zarejestrowana przez policyjną kamerę. Owczarek trafił na policjanta, którego GPS uległ awarii i dlatego nie zareagował na wezwania o pomoc. Zobaczył jednak owczarka, który wyraźnie zaczął eskortować jego samochód w kierunku pożaru. “Czułem się, jakbym był prowadzony” – powiedział oficer policji stanowej Terrence Shanigan.

Policyjne nagranie wideo pokazuje Buddy’ego, który biegnie, lecz co pewien czas odwraca się i sprawdza czy jedzie za nim samochód. Gdy pomoc dotarła na miejsce, warsztat był już spalony, ale dom udało się uratować. Rodzina Heinrichów powiedziała, że Buddy nie przeszedł szkolenia, ale zawsze był bardzo inteligentny i odważny i dwukrotnie, gdy jego pan łowił ryby, odgonił od niego niedźwiedzie.
PAP, PKo/13:43

Jak znaleźć dobrą hodowlę ?

• Jeśli chcesz mieć psa tej rasy, nie kupuj go z niesprawdzonego źródła, poszukaj dobrej hodowli w naszym Katalogu Hodowców
• Wszystkich należących do ZKwP/FCI Hodowców psów rasowych zapraszamy do wpisania się za pomocą Formularza zgłoszeniowego do prowadzonego na naszym portalu Katalogu Hodowców, żeby ci, którzy chcą kupić dobrze odchowane szczenię, mogli do nich trafić. Wpis do katalogu jest bezpłatny.

Wzorzec rasy FCI
Wzorzec FCI nr 166 23.12.2010/EN
OWCZAREK NIEMIECKI
(Deutscher Schäferhund – German Shepherd Dog)
Kraj pochodzenia: Niemcy
Data publikacji obowiązującego wzorca: 11.08.2010
Użytkowanie: Wszechstronny pies użytkowy, pasterski i służbowy.
Klasyfikacja FCI:
Grupa 1 – Psy pasterskie i zaganiające.
Sekcja 1 – Psy pasterskie.
Próby pracy wymagane.

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY:
Zgodnie z oficjalną dokumentacją Verein für Deutsche Schäferhunde (SV) e.V. (Stowarzyszenie Owczarka Niemieckiego, w skrócie „SV”), z siedzibą w Augsburgu, w Niemczech, członek Verband für das Deutsche Hundewesen (VDH), jest depozytariuszem wzorca owczarka niemieckiego. Wzorzec ten, powstały na podstawie propozycji, których autorami byli A.Meyer i Max von Stephanitz, przyjęty został na pierwszym Zgromadzeniu Ogólnym SV we Frankfurcie nad Menem 20 września 1899 roku. Kolejne zmiany wprowadzone zostały na 6 Zgromadzeniu 28 lipca 1901 roku, 23 Zgromadzeniu 17 września 1909 roku w Kolonii, posiedzeniu Komitetu Wykonawczego (Zarządu) i Komitetu Doradczego w Wiesbaden 5 września 1930 roku, oraz na posiedzeniu Komisji Hodowlanej i Komitetu Wykonawczego 25 marca 1961. Wszystkie te zmiany zaakceptowane zostały na zjeździe Światowej Unii Klubów Owczarka Niemieckiego (WUSV) 30 sierpnia 1976 roku.
Dodatkowe zmiany wprowadzone zostały na mocy delegacji ustawowej poprzez Komitet Wykonawczy i Komitet Doradczy w dniach 23 i 24 marca 1991 roku i na mocy Konwencji Federalnej w dniach 25 maja 1997 oraz 31 maja i 1 czerwca 2008.
Planowa hodowla owczarka niemieckiego rozpoczęła się w roku 1899, po utworzeniu SV, przy wykorzystaniu rozmaitych istniejących wówczas psów owczarskich ze Środkowych i Południowych Niemiec; jej celem było uzyskanie doskonałego psa użytkowego. Dlatego już pierwszy wzorzec opisywał nie tylko wygląd, ale i cechy użytkowe psa.

WRAŻENIE OGÓLNE:
Owczarek niemiecki jest psem średniej wielkości, o nieco wydłużonej, lecz zwartej sylwetce, dobrze umięśnionym i suchym.

WAŻNE PROPORCJE:
Wysokość w kłębie: pies – 60 do 65 cm, suka – 55 do 60 cm.
Długość tułowia jest o 10 – 17% większa od wysokości w kłębie.

CHARAKTER:
Owczarek niemiecki musi być zrównoważony, pewny siebie, oddany właścicielowi, łagodny(o ile nie zostanie sprowokowany), czujny i łatwy do wyszkolenia. Cechy te, połączone z odwagą, ciętością i twardością charakteru czynią z niego dobrego psa do towarzystwa, obrońcę, stróża, psa policyjnego i pasterskiego.

  … cały wzorzec znajduje się na stronie Związku Kynologicznego w Polsce