Pochodzenie
Do grupy długowłosych wyżłów angielskich należy zaliczyć cztery rodzaje seterów: angielski, irlandzki mahoniwy, irlandzki czerwono-biały i szkocki, zwany również gordon seterem. Ich wspólna nazwa pochodzi od angielskiego „to set” posadzić, położyć, obniżyć. Wiąże się to z bardzo charakterystycznym zachowaniem tych psów w czasie polowania, kiedy to po zlokalizowaniu zwierzyny pies przysiada oczekując na przybycie myśliwego. Na temat ich przodków wiadomo niewiele. Można jednak przypuszczać, że były to niewielkiego wzrostu wystawiające psy myśliwskie o długich, zwisających uszach, zwane setting spanielami. Ich wadą była powolność i niski wzrost. Domieszka krwi charta, foxhounda, pointera, pudla, bloodhounda, nowofundlanda i collie doprowadziła do powstania psa większego, szybszego, bardzo zbliżonego do dzisiejszego setera.
W zależności od upodobania hodowano różne odmiany seterów, różniące się głównie umaszczeniem. Na pierwsze angielskiej wystawie psów w 1859 roku była tylko jedna klasa seterów. Już rok później, w Birmingham utworzono osobny ring dla seterów irlandzkich, a dwa lata później setery oceniano już na trzech osobnych ringach. W Wielkiej Brytanii wyodrębniły się trzy ośrodki hodowlane: w Walii, Irlandii i Szkocji, z których pochodzą odpowiednio: seter angielski, irlandzki i szkocki.
Przypuszczać można, że seter irlandzki swoją piękną mahoniową sierść odziedziczył po czekoladowej maści hiszpańskim setting spanielu. Na przełomie XVIII i XIX wieku hodowano zarówno setery o umaszczeniu jednolitym, mahoniowym w różnych odcieniach, jak i setery, które na mahoniowej sierści miały białe znaczenia na głowie, piersi i palcach. Niezależnie od tego pojawiały się również setery o umaszczeniu łaciatym, które na białej sierści miały wyraźne, duże łaty w różnych odcieniach mahoniu.
Przez cały XIX wiek zdecydowanie rosła popularność seterów o jednolitym umaszczeniu, do tego stopnia, że w opracowanym w 1885 roku wzorcu setera irlandzkiego dopuszczono tylko umaszczenie jednolite, mahoniowe, z ewentualnymi białymi znaczeniami. Jeśli chodzi o eksterier, do 1860 roku setery irlandzkie były psami dużymi, masywnymi, o zupełnie innej niż obecnie głowie, z wypukłym czołem i szpiczasta kufą. Skrzyżowanie ich z seterami angielskimi i jak się przypuszcza – chartami, spowodowało, że ich budowa stała się lżejsza a głowa bardziej szlachetna. Setery irlandzkie stały się podobnie jak angielskie psami o bardzo eleganckiej harmonijnej budowie. Złagodniało także ich usposobienie.
Wygląd
Seter irlandzki jest bardzo harmonijnie zbudowanym i eleganckim psem, najmniejszym i najlżejszym ze wszystkich seterów. Wyglądem bardziej pasuje do wystawowych ringów niż leśnych zarośli, choć on sam zapewne jest odmiennego zdania. Ma wpisujący się w prostokąt tułów, wyraźny kłąb, zwarty, lekko opadający w kierunku ogona grzbiet, bardzo głęboką i umiarkowanie szeroką klatkę piersiową z dobrze wysklepionymi żebrami oraz muskularne lędźwie. Kończyny mocne, ogon mocny u nasady i zwężający się ku końcowi, nisko noszony, osadzony praktycznie na linii grzbietu. Głowa o owalnej czaszce, z wyraźnie zaznaczonym guzem potylicznymi i przełomem czołowo nosowym. Kufa kwadratowa, oczy dość szeroko rozstawione, ciemnoorzechowe o łagodnym spojrzeniu, uszy średniej długości, osadzone nisko i z tyłu, zwisające przy policzkach, na tyle długie, by sięgnąć koniuszka czarnego lub brązowego nosa.
Wysokość w kłębie: psy 58-67 cm, suki 55-62 cm.
Masa ciała: psy 27-30 kg, suki 25-28 kg.
Charakter, usposobienie
Seter irlandzki jest przede wszystkim psem myśliwskim, choć dziś już raczej mało kto używa go do polowania. Ma największy ze wszystkich seterów temperament, potrzebuje bardzo dużo ruchu i możliwości wybiegania się na otwartym terenie. Nie należy jednak zapominać, że jest to pies o bardzo silnym instynkcie myśliwskim i jeśli zobaczy jakieś biegnące zwierzę lub ptaka może pozostać głuchy na wołanie właściciela. Jest to pies bardzo inteligentny i szybko się uczy, dlatego powinno się go szkolić jak najwcześniej, nawet od 2-3 miesiąca życia, zanim nie nabierze złych nawyków. Setery irlandzkie potrafią być uparte i niezależne, ich szkolenie może się okazać niełatwe, za to jeśli się raz czegoś nauczy, będzie pamiętał do końca życia. Dojrzewa bardzo późno, bo około trzeciego roku życia.
Szata
Seter irlandzki ma bardzo efektowną szatę, która zdecydowanie dodaje mu urody i elegancji. Nie bez przyczyny to właśnie on często wygrywa finałowe konkursy na wystawach kynologicznych. Ma długą, jedwabistą, lekko pofalowaną sierść, dłuższą na spodzie klatki piersiowej, kończynach i ogonie, gdzie tworzy bardzo ozdobne frędzle, pięknie eksponowane przez doświadczonych wystawców. Na głowie i przedniej stronie nóg sierść jest krótsza i bardziej delikatna. Na wystawę trzeba ją odpowiednio przygotować.
Umaszczenie: soczysto kasztanowy odcień, jednolite, bez czarnego nalotu. Dopuszczalne są jedynie bardzo niewielkie ilości białych włosków na piersiach, przedniej stronie szyi i palcach oraz ewentualnie gwiazdka na czole oraz strzałka na grzbiecie nosa.
Sierść setera wymaga regularnej pielęgnacji, zwłaszcza, jeśli pies ma być wystawiany. Powinna być regularnie szczotkowana, żeby była lśniąca i ładnie się układała.
Więcej na temat pielęgnacji setera irlandzkiego i przygotowania go do wystaw
Zdrowie
Seter irlandzki jest psem długowiecznym i zdrowym. Średnio dożywa nawet 12-15 lat. Może mieć jednak skłonność do dysplazji stawów biodrowych, skrętu żołądka, postępującego zaniku siatkówki i schorzeń trzustki. Regularnej kontroli wymaga stan długich, słabo wentylowanych uszu.
Do kogo pasuje ten pies ?
Seter irlandzki jest doskonałym psem dla ludzi lubiących aktywny tryb życia. Potrzebuje dużo ruchu, uwielbia długie spacery i aportowanie. Jest znakomitym pływakiem, każdy rzucony do wody patyk bezbłędnie odnajdzie i przyniesie swojemu panu. Jeśli będzie miał odpowiednio dużo ruchu, może mieszkać nawet w niewielkim mieszkaniu, jednak najlepiej będzie się czuł poza miastem, w domu z dużym ogrodem, blisko natury.
Jest bardzo miłym psem rodzinnym, łagodnym dla dzieci i przyjaznym dla innych zwierząt. Typowy przyjaciel całego świata, z radością powita każdego gościa, dostrzegając w nim przede wszystkim dodatkowe ręce do głaskania. Nie należy więc oczekiwać, że będzie stróżem lub obrońcą, bo to nie leży w jego naturze. Konieczne jest wczesne szkolenie i nauczenie go posłuszeństwa, wszystkie polecenia spokojnie, bez nerwów, muszą być z całą konsekwencją wyegzekwowane.
Najważniejsze jest opanowanie jego instynktu myśliwskiego i nauczenie go przychodzenia na każde zawołanie do właściciela. W miejscach o dużym natężeniu ruchu powinien zawsze chodzić na smyczy, ponieważ pogoń za biegnącym po drugiej stronie ulicy kotem może się skończyć tragicznie.
Zalety i wady
+ doskonały pies myśliwski
+ lojalny i przywiązany do właścicieli
+ bardzo przyjacielski wobec dzieci
+ tolerancyjny wobec innych psów
+ nadaje się do psich sportów
+ świetny towarzysz dla aktywnego właściciela – wymaga bardzo dużo ruchu
– niezależny i dość uparty
– nie nadaje się na stróża i obrońcę
– wymaga regularnej pielęgnacji
– ma skłonność do ucieczek
Ciekawostki
U większości ras suki są łagodniejsze i bardziej uległe od psów. U seterów odwrotnie, to one są bardziej od samców uparte i bardziej skłonne do dominacji.
Jak znaleźć dobrą hodowlę ?
- Jeśli chcesz mieć psa tej rasy, nie kupuj go z niesprawdzonego źródła, poszukaj dobrej hodowli w naszym Katalogu Hodowców
- Wszystkich należących do ZKwP/FCI Hodowców psów rasowych zapraszamy do wpisania się za pośrednictwem Formularza kontaktowego do prowadzonego na naszym portalu Katalogu Hodowców, żeby ci, którzy chcą kupić dobrze odchowane szczenię, mogli do nich trafić. Wpis do katalogu jest bezpłatny.
Wzorzec rasy FCI
Wzorzec FCI nr 120
SETER IRLANDZKI (Irish Red Setter)
Kraj pochodzenia: Irlandia
Data publikacji obowiązującego wzorca: 31. 08. 2001
Użytkowanie: pies myśliwski i rodzinny.
Klasyfikacja FCI:
Grupa 7 – Wyżły.
Sekcja 2 – Wyżły brytyjskie. Seter.
Próby pracy wymagane.
RYS HISTORYCZNY:
Seter irlandzki powstał i rozwinął się w Irlandii jako pies myśliwski. Wywodzi się od setera irlandzkiego czerwono-białego oraz psa nieznanej rasy, o jednolicie czerwonym umaszczeniu. Seter irlandzki był wyraźnie wyodrębnionym typem już w wieku XVIII. W roku 1882 powstał Klub Setera Irlandzkiego, zajmujący się promocją rasy. Klub w roku 1886 wydał standard rasy, a następnie organizował field trialsy i wystawy celem jego ustalenia. W 1998 roku klub opublikował Styl Pracy Rasy. Standard wraz ze Stylem Pracy stanowią opis wyglądu zewnętrznego oraz zdolności użytkowych rasy. Z biegiem lat seter irlandzki stał się wytrzymałym, zdrowym i inteligentnym psem o znakomitych walorach użytkowych i wielkiej żywotności.
WYGLĄD OGÓLNY:
Rasowy, o szlachetnej, sportowej sylwetce i przyjaznym wyrazie. Proporcjonalnie i harmonijnie zbudowany.
ZACHOWANIE – TEMPERAMENT:
Żywy, inteligentny, energiczny, przywiązany i lojalny.
… cały wzorzec znajduje się na stronie Związku Kynologicznego w Polsce
