Pochodzenie
Terier szkocki zwany był kiedyś aberdeen, od szkockiego miasta o tej samej nazwie, w którym w połowie XIX wieku rozwinęła się hodowla psów tej rasy. Pierwsze teriery pochodzące z tej hodowli pokazano pod nazwą aberdeen terrier na wystawie w Craven w 1868 roku. Wyhodowano je do walki ze szczurami oraz do polowania na lisy i wystawiano razem ze skye, dandie dinmont i west highland white terierami na jednym ringu, pod jedną nazwą – szkockie teriery. Jakkolwiek na początku liczyły się przede wszystkim ich walory użytkowe, to z biegiem czasu niektóre hodowle wyprowadziły własne linie w czystości rasy.
Ponieważ odmian terierów szkockich było wiele, szybko zaczęły się dyskusje, który z nich jest tym najważniejszym, prawdziwym szkockim terierem. Kapitan Gordon Muray, wykorzystując swoją pozycję hodowcy odmiany, która zdobyła szczególne uznanie i stała się najbardziej popularna doprowadził do tego, że to jego typ otrzymał nobilitującą nazwę terier szkocki.
Prace nad opracowaniem ksiąg rodowodowych rozpoczęto około 1800 roku, zaledwie rok później opracowano wzorzec a wkrótce potem powstał pierwszy w Szkocji klub rasy. Terier szkocki z psa myśliwskiego przekształcił się w psa salonowego, który już nigdy nie powrócił do polowania. Znany i bardzo lubiany, jest obecnie hodowany na wszystkich kontynentach, choć, prawdopodobnie za względu na problemy z rozrodem, nigdzie nie stał się psem bardzo popularnym. Może to i dobrze, bo są dziś hodowane wyłącznie przez zamiłowanych hodowców i na szczęście nie znalazły się w kręgu zainteresowania dzikich hodowli.
Wygląd
Terier szkocki jest niewielkim psem o bardzo charakterystycznej sylwetce. Ma muskularny tułów wsparty na krótkich nóżkach, krótki, prosty grzbiet, dobrze wysklepioną klatkę piersiową, wyjątkowo potężny w stosunku do wielkości psa zad oraz wysoko osadzony i noszony prosty ogon. Ma piękną, długą szlachetną głowę z lekko zaznaczonym stopem, optycznie przedłużoną przez dobrze przystrzyżone brwi i brodę. Oczy głęboko osadzone pod krzaczastymi brwiami, migdałowate, ciemnobrązowe. Uszy wysoko osadzone, stojące, szpiczaste. Nos duży, czarny.
Wysokość w kłębie: psy i suki 24 – 28 cm.
Masa ciała: 8 – 10 kg.
Charakter, usposobienie
Terier szkocki ma typowy charakter teriera, jest psem niezwykle inteligentnym, ale niepozbawionym własnego zdania, zadziornym i upartym. I choć, zwłaszcza pięknie zadbany, sprawia wrażenie lwa salonowego, to z natury jest stworzeniem pełnym wigoru, które od leżenia na kanapie zdecydowanie woli kopanie w ogrodzie. Mimo, że dzisiaj terier szkocki ma nieporównanie łagodniejszy charakter niż jego przodkowie, to jednak jego wychowanie wymaga dużo cierpliwości i czasu. Nadal zachował instynkt łowiecki, który odzywa się na widok każdego biegnącego zwierzaka. Nie jest agresywny, ale na zaczepkę innego psa zawsze z przyjemnością odpowie, dlatego na spacerze koniecznie powinien być na smyczy, żeby można go było w porę powstrzymać. Jest bardzo niezależny, stąd też mimo dużej inteligencji dość trudno się go szkoli, potrzebuje nie tylko dużo wyrozumiałości, ale i żelaznej konsekwencji. Wobec właściciela niezwykle lojalny, wobec obcych nieufny.
Szata
Terier szkocki ma długą, bardzo obfitą, szorstką sierść podszytą krótkim, gęstym, wełnistym, wodoodpornym podszerstkiem. Na głowie włos jest krótszy, z wyjątkiem kosmatych brwi i gęstej, długiej brody. Jeśli chodzi o umaszczenie, najbardziej popularny jest terier szkocki w kolorze czarnym, ale jego sierść może być również moręgowata lub pszeniczna w różnych odcieniach.
Sierść teriera szkockiego wymaga bardzo systematyczniej pielęgnacji, przede wszystkim szczotkowania, oraz okresowego trymowania. Żeby dobrze przygotować psa do wystawy potrzebne jest duże doświadczenie i umiejętności. Wydaje się, że teriery szkockie trafiają w odpowiednie ręce, bo bardzo rzadko widzi się psa tej rasy z zaniedbaną sierścią.
Więcej na temat pielęgnacji teriera szkockiego i przygotowania go do wystaw
CuteKittenHorselover, CC BY 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/2.0>, via Wikimedia Commons
Zdrowie
Najczęściej spotykanym problemem zdrowotnym terierów szkockich są alergie skórne, które można dość łatwo opanować zapewniając psu odpowiednią niskobiałkową dietę oraz środki pielęgnacyjne opracowane specjalnie dla psów skłonnych do uczuleń.
U psów tej rasy pojawia się czasem schorzenie spowodowane zaburzeniem metabolizmu serotoniny, zwane „scotty cramp” objawiające się drżeniem kończyn, wyginaniem kręgosłupa i utratą równowagi. Pierwsze zwiastuny choroby pojawiają się bardzo wcześnie, u szczeniąt i młodych psów i występują najczęściej po dużym wysiłku fizycznym. Pies wyrzuca przednie kończyny do przodu, tak jak koń na paradzie, wygina kręgosłup w łuk, traci równowagę. Za chwilę wszystko wraca do normy, ale takie ataki wracają, nieraz kilka razy dziennie. Psy dotknięte tą chorobą, ich rodzice oraz rodzeństwo powinni być wykluczeni z hodowli.
Zdarzają się również zaburzenia krzepliwości krwi, tzw. choroba von Willebrandta. Ponieważ istnieją testy pozwalające wykryć nosicielstwo wadliwego genu który ją powoduje, jego stwierdzenie powinno skutkować wykluczeniem psa z hodowli.
Do kogo pasuje ten pies ?
Terier szkocki zdecydowanie nie jest psem dla każdego. Najlepiej czuje się w rodzinie, w której albo nie ma dzieci, albo są dzieci starsze, które potrafią respektować jego niezależność. Do maluchów nie ma cierpliwości, a jeśli są mało delikatne, może je nawet kłapnąć zębami. Suczki są z reguły spokojniejsze, mniej zaczepne i mają bardziej łagodny charakter, są za to od psów bardziej chimeryczne.
W młodym wieku terier szkocki jest bardzo żywy i psotny, potem nieco poważnieje, ale zawsze jest wesoły i pełen energii. Wykorzystując odpowiednio jego inteligencje i chęć do zabawy można go bardzo dużo nauczyć. Nie znosi przymusu, ale cierpliwością i konsekwencją można go do wielu rzeczy przekonać. Jest bardzo przywiązany do wszystkich domowników, zwykle jednak wybiera sobie jedną osobę, która dla niego jest najważniejsza. W okazywaniu uczuć jest dość powściągliwy, na widok pana wracającego do domu nie wpada w szaleńczą radość, choć oczywiście bardzo się cieszy. Za to, jeśli ma zostać sam w domu nie robi z tego powodu problemów, nie wyje i nie gryzie mebli. Nie musi mieć bardzo dużo ruchu, choć spacery sprawiają mu wielką przyjemność. Są mu potrzebne do utrzymania dobrej kondycji, bo lubi jeść i niestety ma tendencje do tycia. Doskonale nadaje się do miejskiego życia, choć wysokie piętro bez windy w późniejszym wieku może być problemem.
Nieprzystępność i elegancja szkota powodują, że jest psem elitarnym, który nie lubi zbytniej poufałości i z wyższością patrzy na otoczenie. Chyba, że trzeba pogonić kota, wtedy jego wyniosłość natychmiast znika i wychodzi natura łowcy. Dla własnego bezpieczeństwa na spacerze powinien być zawsze na smyczy. Jest to pies o niezwykłej osobowości, idealny dla właściciela, który zaakceptuje jego niezależność, nie będzie oczekiwał ślepego posłuszeństwa, ale i nie okaże słabości, bo ten mądry indywidualista natychmiast ją wykorzysta.
Zalety i wady
+ bardzo miły pies rodzinny
+ przywiązany do właścicieli
+ wesoły i zawsze skory do zabaw
+ nadaje się do każdego mieszkania
+ nie linieje – bywa zaborczy i uparty
– zaczepny wobec innych psów
– wymaga pracochłonnej pielęgnacji
Ciekawostki
Terier szkocki obok prezydenta Roosevelta – rzeźba znajdująca się w Waszyngtonie
www.presidentialpetmuseum.com
Terier szkocki o imieniu Fala był ulubionym psem prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta. Kiedy podczas wyborów opozycja atakowała go rozpowszechniając nieprawdopodobne historie na temat jego psa, przyszły prezydent wygłosił w obronie swojego przyjaciela pełne swady przemówienie, które przeszło do historii. Ulubiony pies towarzyszył mu wszędzie, a po wygranych wyborach stał się stałym elementem jego wizerunku. Pojawiał się obok prezydenta na ważnych uroczystościach, między innymi w czasie konferencji, na której uchwalono Kartę Atlantycką.
Miłośnikiem szkockich terierów jest także były prezydent Stanów Zjednoczonych George Bush. Pies tej rasy o imieniu Barney mieszkał razem z prezydencką parą w Białym Domu. Kiedy przyjechali z wizytą do Polski, małżonka prezydenta Laura Bush stwierdziła, że poczuli się prawie jak u siebie w domu, bo na ich spotkanie wybiegł czarny szkot Lecha i Marii Kaczyńskich.
Wzorzec rasy FCI
Wzorzec FCI nr 73 /10.01.2011/GB
TERIER SZKOCKI
(Scottish Terrier)
Pochodzenie: Wielka Brytania
Data publikacji obowiązującego wzorca: 13.10.2010
Użytkowanie: terier.
Klasyfikacja FCI: grupa 3 teriery
sekcja 2 teriery małe
Próby pracy nie są wymagane.
KRÓTKI RYS HISTORYCZNY:
Klub szkockiego teriera powstał w 1882, w rok po napisaniu pierwszego wzorca i zaledwie w trzy lata po tym, jak kapitan Gordon Murray pokazał szkockie teriery w ich obecnej postaci. Założyciel i pierwszy przewodniczący Kennel Clubu, S.E. Shirley, był gorącym zwolennikiem rasy. W powszechnym wyobrażeniu ten krótkonogi terier z Highlands uważany jest często za groźnego Szkota. W rzeczywistości jest to pies przyjacielski dla swojej rodziny i przyjaciół, który jednak na każdy dźwięk gotów jest bronić swojego domu
i obejścia.
WRAŻENIE OGÓLNE:
Pies przysadzisty o wymiarach odpowiednich dla norowca, a więc nie za ciężki Krótkonożny, aktywny, sprawia wrażenie mocnego, przy swym niewielkim wzroście. Jak na psa tych wymiarów jego głowa wydaje się długa. Pomimo swych krótkich kończyn, bardzo ruchliwy i zwinny.
WAŻNE PROPORCJE:
Czaszka i kufa jednakowej długości.
ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:
Wierny i przywiązany do swego pana, pełen godności, niezależny, niezbyt wylewny, odważny i bardzo inteligentny. Zuchwały, ale nigdy agresywny
… cały wzorzec znajduje się na stronie Związku Kynologicznego w Polsce
